Veel leerlingen van het voortgezet onderwijs geven tijdens het adviesgesprek aan dat ze van alles lastig vinden, behalve Engels. Door al het gamen en filmpjes kijken klinkt het Engels voor hen bijna net zo vertrouwd als onze eigen spreektaal. Grammatica en woordjes leren kan soms nog wel lastig zijn, maar meestal komen ze er met wat tips en trucs daarna zelf prima uit. Maar helaas is dat lang niet bij elke middelbare scholier zo....
Moeite met Engels
Engels is voor sommige kinderen echt heel lastig. Ook al horen ze de taal regelmatig in liedjes en op tv, ze krijgen de losse woordjes, zinnen of de grammatica er gewoon niet goed in. Dit kan verschillende oorzaken hebben, maar de belangrijkste twee zijn:
- Kunnen plannen: Op de middelbare school krijgen leerlingen te maken met een toenemende hoeveelheid leerstof en opdrachten. Het plannen van leerwerk (vooral goed inschatten hoe lang van te voren je moet beginnen met leren), het organiseren van huiswerk en het op tijd inleveren van opdrachten zijn dan ineens echt belangrijk. Je kind moet bijvoorbeeld schrijfopdrachten maken, presentaties voorbereiden en grammaticaregels oefenen. Daarvoor is overzicht nodig en een goede planning: je kind moet op tijd beginnen met leren en met het maken van opdrachten.
- Werkgeheugen: Bij het vak Engels op de middelbare school moet je kind grammaticaregels leren en toepassen, steeds meer woorden en uitdrukkingen leren en ook teksten leren begrijpen. Je kind moet informatie uit verschillende bronnen verzamelen en verwerken, wat een beroep doet op hun werkgeheugen. Het werkgeheugen is nodig om
- (grammatica-) regels uit het geheugen naar voren te halen en eerder geleerde woorden
- de opdracht, zin of informatie kort vast te houden
- met dit alles iets te doen, zoals regels toepassen, een tekst begrijpen
Als het werkgeheugen niet optimaal werkt (wat bij veel van onze leerlingen zo is), dan maakt dat het leren van Engels dus lastig.
Ook deze executieve vaardigheden kunnen meespelen:
- Inhibitie (remming): Leerlingen moeten in staat zijn om afleidingen en impulsen onder controle te houden om zich te concentreren op lees- en luisteroefeningen, praktische opdrachten en taakgerichte activiteiten. Het vermogen om ongewenste afleidingen te negeren en gefocust te blijven, is van groot belang.
- Metacognitie: Je kind moet in de eerste plaats weten waar hij of zij precies tegenaan loopt en waardoor dat komt. Dan is het nodig dat je kind weet op welke manieren hij of zij Engels zou kunnen leren, om dan te kunnen kiezen wat het beste bij hem of haar zou kunnen passen. Veel kinderen weten eigenlijk niet goed waardoor het niet goed lukt en vooral niet wat ze anders zouden kunnen doen. Dus blijven ze doen wat ze deden, met steeds hetzelfde teleurstellende resultaat.
- Volgehouden aandacht: Engels leren op de middelbare school betekent ook in het luisteren naar uitleg en gesprekken en het begrijpend lezen van (soms lange) teksten.. Hiervoor is gerichte aandacht en concentratie nodig. Het vermogen om betrokken te blijven en niet afgeleid te raken, is van invloed op hoe goed leerlingen deze activiteiten kunnen doen.
- Flexibiliteit in denken: Op de middelbare school komt je kind in aanraking met verschillende teksttypes, stijlen en taalkundige nuances. Hij of zij moet in staat zijn om zich aan te passen, bijvoorbeeld aan verschillende communicatiesituaties, maar ook bij het toepassen van grammaticaregels (in zinnen die soms nét weer wat anders zijn dat je kind had geleerd). Flexibiliteit in denken is dus ook nodig bij het leren van Engels.
Dyslexie en Engels
Leerlingen met dyslexie hebben moeite met de fonologische verwerking van taal. Dat houdt in dat er een verminderd bewustzijn is van de klankstructuur. En het Engels heeft een zeer verwarrende klankstructuur. Veel woorden klinken (bijna) hetzelfde, maar je schrijft ze anders en ze betekenen ook wat anders. Bijvoorbeeld: to – too – two of were – we’re – where.
Maar ook de belangrijke namen van de grammaticale tijden zijn voor leerlingen met dyslexie vaak moeilijk te verbinden aan iets dat ze al kennen. Het zijn voor hen vaak abstracte begrippen. Pas als je de woorden echt gaat uitpluizen begint er iets te dagen. Visueel ondersteunen helpt hierbij, maar dan hebben we het nog steeds over het woordbeeld. Hoe het klinkt blijft lastig.
Zo kan het gebeuren dat een leerling na 3 jaar Engels nog steeds geen woord verstaat van wat er tijdens de les gezegd wordt, laat staan dat hij weet wat hij ermee moet. Leerlingen met dyslexie missen daardoor veel van de instructie.
Engels is soms extra lastig
Waarom is vooral Engels vaker lastig voor leerlingen met dyslexie? Engels is een niet-klankzuivere taal. Spaans en Italiaans zijn wat dat betreft gemakkelijker te leren. Je schrijft bij die talen wat je hoort en je zegt wat je ziet. Bij Engels is dat juist niet zo en het aantal leerlingen met dyslexie is in Engeland zelf ook veel hoger dan in bijvoorbeeld Italië. En dat heeft dus niets te maken met de kwaliteit van het taalonderwijs of met het IQ van de leerlingen, maar alles met de complexheid van de taal zelf.
Maar niets is onmogelijk. Inzicht krijgen in het hoe en waarom helpt. Inzet van visuele ondersteuning bij de uitspraak van groepen woorden helpt ook. Klinkt als… En zo zijn er wel meer handigheidjes. Engelse films en liedjes beluisteren is bijvoorbeeld erg belangrijk om vertrouwd te raken met hoe het klinkt. Films kun je bijvoorbeeld kijken met Engelse ondertiteling. En veel Engels praten, ook al vind je het spannend. Hardop woorden en zinnen uitspreken helpt enorm bij het leren herkennen en begrijpen van een taal.
Ook al is Engels niet hun hobby... het is wel belangrijk om het een beetje te kunnen. Natuurlijk om je diploma te halen, maar ook voor daarna: op een vervolgopleiding en in je werk. Ook als je dyslexie hebt.
Hoe kunnen wij je kind helpen om beter Engels te leren
De meeste jongeren die bij ons komen voor hulp, hebben vaak te horen gekregen dat ze "gewoon" harder moeten werken, zich beter moeten inzetten enzovoort. En als je kind een onvoldoende haalt, dan is helaas toch vaak de reactie van de leraar dat hij of zij de volgende keer beter moet leren...
Als dat zo makkelijk was, had je kind dat vast wel gedaan.
Wij gaan er altijd van uit dat je kind heus zijn of haar best wel heeft gedaan, maar dat er nu nog dingen zijn waarom het niet lukt. We gaan daar samen met je kind naar op zoek en vinden uit hoe het beter gaat lukken.
Na het adviesgesprek met jou en je kind weten we vaak al redelijk waar de problemen kunnen zitten en dat checken we als we met je kind aan de slag gaan.
We gaan altijd aan de slag met het eigen huiswerk en leerwerk voor Engels maar verbeteren ook de bovenliggende breinvaardigheden die nodig zijn om ervoor te zorgen dat je kind het zo snel mogelijk zélf kan.
Samen met jou en je kind kiezen we wat nodig is:
- remedial teaching (RT):
gerichte begeleiding op maat om het leren van Engels te verbeteren. We gaan aan de slag met het eigen huiswerk en met de toetsen die eraan zitten te komen. We maken het natuurlijk vooral zo prettig en zinvol mogelijk. Lees hier meer
of
- psychomotorische remedial teaching (PMRT):
gerichte begeleiding op maat om het leren van Engels te verbeteren, in combinatie met het verbeteren van de reflexintegratie en motorische breinontwikkeling. Lees hier meer
of
- psychodiagnostische remedial teaching:
gerichte begeleiding op maat om het leren van Engels te verbeteren te verbeteren, in combinatie met het verbeteren van executieve breinfuncties en het verwerken van informatie in het brein. Lees hier meer
Eventueel aangevuld met een van onze breintrainingen.