"Een jongen heeft geleerd voor een proefwerk Engels en vlak voor het avondeten overhoort zijn vader hem. Hij heeft zes van de tien woordjes goed. Tijdens het eten krijgt de jongen een app van zijn vrienden; of hij mee gaat voetballen. Natuurlijk kom ik, appt hij terug. Na het eten kondigt hij aan dat hij gaat voetballen en zijn vader barst in woede uit: ‘Hoezo voetballen…"
"...je hebt morgen een proefwerk en je kent het nog lang niet!’ De jongen schiet ook uit zijn slof en roept: ‘Ik had zes van de tien woordjes goed! Ik heb de hele dag al op school gezeten en de anderen gaan ook. Zo zie ik mijn vrienden nooit meer!’ "

Ik krijg regelmatig de nieuwsbrief van drs. Ankie Remijn, schrijfster van het boek: ‘Meer leren in minder tijd’, in mijn mailbox. Altijd weer boeiend om te lezen en vol herkenbare situaties. Deze keer sluit het onderwerp heel goed aan bij een gesprek dat ik afgelopen week had met een moeder. Misschien dat ik het daardoor wel extra goed heb gelezen.

"Het zelfmedelijden druipt eraf. Vader is niet te vermurwen en antwoordt: ‘Als je zes van de tien goed had, dan had je dus nog steeds 40 % fout. Je kent het dus niet goed genoeg!’ Moeder mengt zich in de discussie en zegt: ‘Je was vanmiddag al om drie uur vrij. Als je het toen handiger had aangepakt kende je het nu en had je met je vrienden kunnen gaan voetballen.’ De jongen gaat stampvoetend van tafel en roept vanuit de gang: ‘Het is niet eerlijk! Jullie laten mij kiezen tussen een voldoende voor Engels en mijn vrienden. Nou, ik kies voor mijn vrienden!’ De buitendeur slaat met een klap achter hem dicht en met de voetbal onder zijn arm zien ze hun zoon de tuin uit lopen."

Herkenbaar? Te laat aan je huiswerk beginnen staat in de top 3 van puber-ergernissen. Pubers ervaren de keuze tussen goede cijfers en een sociaal leven als een spagaat, waar ze maar moeilijk uit kunnen komen. Het zorgt regelmatig voor heftige discussies thuis en deze zijn op z’n zachts gezegd niet bepaald sfeer verhogend te noemen. Hoe kun je je kind helpen hier uit te komen? Welke rol kun je als ouder hierin spelen?

Hen helpen met plannen klinkt eenvoudiger dan het is, want je kind zit ook nog eens in een fase waarin hij zich aan het losmaken is van zijn ouders en zich afzet tegen hun, goed bedoelde, adviezen. Daarbij: het puberbrein heeft moeite met complexe vaardigheden als organiseren, plannen en vooruitkijken. Geen mens is hetzelfde en dat geldt ook voor scholieren. Wat voor de één werkt, hoeft voor de ander niet te helpen. Twee kinderen uit één gezin kunnen heel verschillend zijn. De ene wil graag hulp en is open over zijn schoolwerk en de ander wil beslist geen enkele bemoeienis van thuis. Dat kan lastige situaties opleveren en menig ouder tot wanhoop drijven. Je kunt een kind niet dwingen.

Wat je wel kunt doen is erover in gesprek gaan. Het is nu nog vroeg in het schooljaar. Hieronder vijf voorbeelden van mogelijke gespreksonderwerpen:

1. Vertel over het belang van time management in je eigen leven. Geef voorbeelden waar het goed ging, maar óók waarin je het zelf helemaal fout had ingeschat. Zo laat je zien dat time management iets is van alle leeftijden én dat het iets is wat je kunt leren.
2. Bespreek met je kind waar hij per se in vrijgelaten wil worden en waarbij hij hulp wil. Bijvoorbeeld, wel samen plannen, maar niet overhoren of andersom.
3. Overleg een tijdstip waarop jullie samen naar de digitale cijferlijst gaan kijken. Eén keer per week, per twee weken of zelfs drie weken? Noteer die data beide in je agenda, dan wordt het niet vergeten.
4. Bespreek ook wanneer je kind vindt dat je als ouder in moet grijpen. Waar ligt de grens? Bij een bepaald cijfergemiddelde? Maak samen een lijst met de overeengekomen gemiddelde cijfers. Kijk daar samen naar op het moment dat jullie de cijferlijst bespreken .
5. Bespreek ook waar jouw eigen grenzen liggen voor wat betreft hulp. Wanneer wel of wanneer juist niet? Wat wel en welk vak liever niet?

Zo’n gesprek ga je natuurlijk niet aan direct na een woede uitbarsting. Kies een goed moment en geef je puber het gevoel een gelijkwaardige gesprekspartner te zijn. Na zo’n gesprek is duidelijk wanneer en op welke wijze je je kind kunt helpen en weet je kind ook dat hij voor hulp bij je kan aankloppen.

Wanneer het thuis echt niet lukt om er samen uit te komen, dan is het goed om te weten dat we bij Obalo gespecialiseerd zijn in het omgaan met pubers. Vaak komt de boodschap anders over wanneer iemand anders dan je eigen ouders je op dingen attent maakt, die je eigenlijk wel weet maar nog geen handen en voeten hebt kunnen geven. Wanneer je dan ook leert om zelfstandig het heft in handen te nemen en je eigen doelen te stellen, zonder druk van thuis of school, dan is de motivatie om er voor te gaan opeens wel aanwezig en blijft er na het leer- en huiswerk ook nog tijd over voor de vrienden.